اندازه‌های مختلف قطع کتاب کدام هاهستند؟

قطع کتاب چیست؟

همانطور که می دانید کتاب ها در سایز و اندازه های متفاوتی به چاپ می رسند. در صنعت چاپ کتاب در حقیقت اندازه مورد نظر برای چاپ کتاب را قطع می گویند و معمولا این قطع ها براساس نیاز کاربر و مصرف کننده به دسته های گوناگونی تقسیم می شوند. نوع قطعی که برای چاپ کتاب در نظر گرفته می شود به موارد مختلفی بستگی دارد از جمله آن می توان به تعداد صفحات کتاب اشاره نمود. گاهی نیز برای افراد سوال می شود که علت مهم بودن قطع کتاب در هنگام چاپ چیست؟ که می توان اینگونه بیان نمود، برای طراحی و صفحه آرایی کتاب از عوامل مهم و حائز اهمیت در هنگام چاپ است چرا که اگر ابعاد و اندازه کتاب به درستی طراحی نشود، مخاطب برای جابه جایی و حمل کتاب به مشکل اساسی برخورد می کند.

انواع قطع کتاب برای چاپ کتاب 

قطع کتاب بیانگر تعداد دفعات تا شدن کاغذ در چاپ و نشر می باشد که در نهایت باعث تشکیل ورق های کتاب می شود. در حالت استاندارد قطع کتاب به چند دسته تقسیم می شود که که با توجه به کاربرد و ابعاد آن مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به بررسی انواع قطع کتاب می پردازیم.

قطع جیبی چیست وچه اندازه ای دارد؟

قطع جیبی یکی از اندازه های استاندارد برای کتابها است که به دلیل ابعاد کوچک و قابل حملش محبوب است. این قطع برای کتابهایی که قرار است به راحتی در جیب یا کیف حمل شوند، مناسب است. کتاب هایی با قطع جیبی معمولاً برای مطالعات سریع، دفاتر یادداشت و کتاب هایی که نیاز به مراجعه مکرر دارند، استفاده میشوند. به دلیل اندازه کوچک، صفحه آرایی و طراحی این کتابها باید به گونه ای باشد که خواندن متن راحت و بدون خستگی چشم باشد. اندازه های معمول قطع جیبی عبارتند از:

•  قطع جیبی کوچک:

حدود 10×14 سانتیمتر

•  قطع جیبی بزرگ:

حدود 16.5×11.5 سانتیمتر

قطع رقعی چیست وچه اندازه ای دارد؟

قطع رقعی یکی از اندازه های استاندارد در صنعت چاپ کتاب است که به ویژه برای کتاب های داستان و رمان های کوتاه مورد استفاده قرار میگیرد. این اندازه به دلیل ابعاد مناسب و قابل حمل بودن، محبوبیت زیادی دارد.

اندازه قطع رقعی در ایران 141×212 میلیمتر است که تقریباً معادل A5 و نزدیک به اندازه چاپ Octavo بین المللی میباشد.این قطع برای کتاب هایی با تعداد صفحات کمتر از 300 صفحه مناسب است و هزینه تمام شده چاپ در این قطع نیز بسیار مناسب است.

قطع خشتی چیست وچه اندازه ای دارد؟

قطع خشتی که به شکل مربع میباشد و معمولاً برای کتاب های هنری و کودکان استفاده میشود. این قطع به دلیل شکل مربعی اش، جذابیت خاصی به کتاب می بخشد و برای نمایش تصاویر و محتوای بصری مناسب است. ابعاد قطع خشتی میتواند متفاوت باشد، اما دو اندازه رایج عبارتند از:

•  قطع خشتی کوچک:

ابعاد تقریبی 19×19 سانتیمتر

•  قطع خشتی بزرگ:

ابعاد تقریبی 22×22 سانتیمتر

این اندازه ها به گونه ای انتخاب میشوند که استفاده از کتاب را آسان کرده و در عین حال، جذابیت بصری کتاب را افزایش دهند.

اندازه قطع وزیری به چه صورت است؟

قطع وزیری که به طور گسترده ای برای چاپ کتابهای علمی، دانشگاهی و نظری استفاده میشود. این قطع به دلیل ابعاد مناسب و هزینه مقرون به صرفه ای که دارد، بسیار محبوب است. 

قطع وزیری از قدمت بالایی برخوردار است و بعد از قطع سلطانی، دومین قطع استاندارد چاپ کتاب است که در قرون وسطا به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است.

 در صفحه آرایی کتاب برای قطع وزیری، اندازه متن، میزان فرورفتگی متن، حاشیه های چهار طرف صفحه، فاصله خطوط از همدیگر و موارد دیگر بر اساس قطع وزیری انتخاب میشود تا علاوه بر زیباسازی و خوانایی کتاب، از اسراف و دورریز کاغذ نیز جلوگیری شود.

اندازه استاندارد قطع وزیری در ایران 16.5 × 23.5 سانتیمتر .

این اندازه تقریباً برابر با استاندارد بین المللی Medium Octavo است که ابعاد دقیق آن 165.1 × 234.95 میلیمتر میباشد.

این قطع به دلیل ابعاد بزرگی که دارد، به نویسنده اجازه میدهد تا مطالب و اطلاعات بیشتری را در هر صفحه جای دهد و در نتیجه، مطالعه کتاب در این قطع راحت و آسان است.

قطع رحلی چیست وچه اندازه ای دارد؟

قطع رحلی یکی از اندازه های استاندارد برای کتابها است که معمولاً برای کتاب های با محتوای زیاد و اطلاعات مرجع استفاده میشود. این قطع به دلیل ابعاد بزرگتر نسبت به سایر قطع ها، فضای مناسبی برای نمایش محتوای متنی و تصویری فراهم میکند و برای کتاب هایی که به عنوان مرجع یا رفرنس هستند، مناسب است.

ابعاد استاندارد قطع رحلی در ایران 28×21 سانتیمتر است که معادل سایز A4 میباشد و در چاپخانه ها ممکن است کمی متفاوت باشد. این قطع برای کتاب های علمی، فرهنگ ها، دانشنامه ها و کتاب های درسی که نیاز به فضای بیشتری برای محتوا دارند، استفاده میشود.

منظور از قطع پالتویی چیست و چه اندازه ای دارد؟

قطع پالتویی معمولاً برای مطالب بلند با عرض کم استفاده میشود. این قطع دارای ارتفاع بیشتری نسبت به عرض خود است و ابعاد آن در حدود 11 در 22 سانتیمتر  میباشد در صفحه آرایی کتابهایی با قطع پالتویی، به زیباسازی و سلیقه خواننده باید توجه ویژه ای شود. این قطع برای کتابهایی که میخواهند محتوای زیادی را در فضایی باریک و بلند ارائه دهند، مناسب است.

تکثیرکاران به عنوان ارائه دهنده خدمات چاپ کتاب، انواع قطع کتاب را با ابعاد و اندازه‌های مختلف ارائه می‌دهند، از جمله قطع پالتویی. قطع پالتویی برای مطالب بلند با عرض کم مناسب است و ارتفاع بیشتری نسبت به عرض خود دارد. ابعاد این قطع معمولاً در حدود 11 در 22 سانتیمتر است. در صفحه‌آرایی کتاب‌هایی با قطع پالتویی، باید به زیباسازی و سلیقه خواننده توجه ویژه‌ای شود. این قطع برای کتاب‌هایی که محتوای زیادی را در فضای باریک و بلند می‌خواهند ارائه دهند، مناسب است.

علاوه بر انواع قطع کتاب، تکثیرکاران خدمات دیگری نیز ارائه می‌دهند. این خدمات شامل پرینت رنگی، پرینت سیاه و سفید، پرینت ارزان و چاپ کتاب است. با استفاده از خدمات پرینت رنگی، تکثیرکاران قادرند تصاویر و نمودارها را به رنگ در صفحات کتاب بازتاب دهند و به آن‌ها زنده‌گی و جذابیت بیشتری ببخشند. پرینت سیاه و سفید برای کتاب‌هایی با متن ساده و بدون نیاز به تصاویر رنگی مناسب است. همچنین، با استفاده از پرینت ارزان، تعداد زیادی از کتاب‌ها را با هزینه کم تولید می‌کنند.

سوالات متداول

•    قطع کتاب چیست؟

قطع کتاب به ابعاد و اندازه ظاهری کتاب اطلاق می‌شود که معمولاً به صورت ارتفاع و عرض کتاب اندازه‌گیری می‌شود.

•    چه نکاتی باید در انتخاب قطع کتاب در نظر گرفته شود ؟

نکاتی مانند محتوای کتاب، سبک نوشتار، هدف اصلی کتاب و نیاز خواننده باید در انتخاب قطع کتاب مدنظر قرار گیرند.

•    آیا قطع کتاب تاثیری بر قیمت آن دارد؟

بله، قطع کتاب می‌تواند تاثیر زیادی بر قیمت کتاب داشته باشد. برخی از قطع ها گران‌تر و یا ارزان‌تر از دیگران هستند.

•    آیا قطع کتاب بر اساس استانداردهای خاصی تعیین می‌شود؟

بله، قطع کتاب بر اساس استانداردهای مشخصی تعیین می‌شود که به ابعاد و نوع چاپ کتاب مربوط می‌شود.